РОЗВИТОК ОРГАНІЗАЦІЙНО-ПРАВОВОГО ТА ІДЕЙНОГО ФОРМУВАННЯ ІНСТИТУЦІЙ, ЩО НАДАЮТЬ СТРАХОВІ ПОСЛУГИ

Автор(и)

  • Юрій Клапків к. е. н., доцент кафедри фінансів ім. С. І. Юрія, Тернопільський національний економічний університет

DOI:

https://doi.org/10.35774/visnyk2017.01.052

Ключові слова:

страхування, страхові послуги, страхові інституції, взаємність, акціонерні товариства, товариства взаємного страхування, статутний капітал, страхові ризики

Анотація

Розглянуто сутність страхових послуг та різні варіанти організаційно-правових форм інституцій, що надають ці послуги. Запропоновано авторське трактування товариств взаємного страхування на базі діючих у різних країнах формах даних інституцій. З’ясовано, що в процесі еволюції страхова справа почала формуватись із обопільної потреби - взаємності. Значно пізніше страхування стало фінансовою послугою, орієнтованою на задоволення потреби однієї сторони та отримання фінансової вигоди іншою. Приділено увагу формам здійснення страхування на етапі формування ринку страхових послуг.

Висвітлено принцип взаємності та розкрито його загальні основи, визначено взаємність як основу в акційному та взаємному страхуванні. Запропоновано умовний поділ інститутів за формою власності на акціонерні товариства та товариства взаємного страхування. Відзначено їхні переваги, недоліки та особливості в різних країнах. Закцентовано увагу на взаємності, в основі якої лежать консолідація споживачів та їх ризики.

Зроблено висновок, що страхові компанії у формі акціонерних товариств мають додаткову мету діяльності - отримання прибутків їх акціонерами. Визначено організаційно-правові форми інституцій, що можуть надавати страхові послуги в країнах ЄС і Україні та види акціонерних товариств у даних країнах.

Здійснено компаративний аналіз вимог до статутного капіталу інституцій, що надають страхові послуги в Україні та ЄС. З’ясовано, що в багатьох країнах вони диференційовані для товариств взаємного страхування та страхових компаній акціонерних товариств. На відміну від лібералізації доступу страхових послуг до ринків різних країн вимоги до фінансової стабільності та до розмірів страхових компаній постійно зростали. Це стимулювало консолідацію як страхових компаній у формі акціонерних товариств, особливо в Україні, так і товариств взаємного страхування у Європейських країнах.

Наголошено на опосередкованості узалежненості вимог до розмірів статутного капіталу та стабільності функціонування страхової інституції.

Посилання

Райхер В. К. Общественно-исторические типы страхования / В. К. Райхер // Репринтное воспроизведение издания 1947 года. - М., 1992. - 282 с.

Маркс К. Капітал. Критика політичної економії: пер. з нім.; за заг. ред. Д. Рабиновича/К. Маркс. - К.: Партвидав ЦККП(б)У. - 1934. Т. 1. - Кн. 1. - 840 с.

Райхер В. К. Общественно-исторические типы страхования/В. К. Райхер. М. - Л.: Изд-во АН СССР, 1947.

Закон України “Про господарські товариства”/ Відомості Верховної Ради України (ВВР), 1991, N 49, ст. 682 [Електронний ресурс]. - Режим доступу: http:// zakon4.rada.gov.ua/laws/show/1576-12/print1435613520512830.

Lazowski, Jan Teorja ubezpieczeh: wyktady prof. tazowskiego / oprac. przez Siuchaczöw Szkoty Nauk Politycznych w Warszawie. - Warszawa. - 1927. - 160 s.

Lloyds Annual Report 2014 / Lloyd’s of London. 2014.

Воблый К. Основы экономии страхования /К. Воблый. - М.: Изд. центр “Анкил”. - 1995. - 228 с.

Wspötczesne ubezpieczenia gospodarcze /pod red. Wandy Sutkowskiej; [aut.: Maciej Cycoh et al]. Kraköw: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, 2013. - 225 s.

Навроцький С. А. Розвиток товариств взаємного страхування в АПК /С. А. Навроцький // Вісник Тернопільської академії народного господарства. - 2001. - Вип. 15(2001). - С. 63-65.

Encyclopedia of banking & finance / Munn, Glenn G., Ferdinand Lawrence Garcia, and Charles J. Woelfel. - St. James Press, 1991. - s. 533.

O dziatalnosci ubezpieczeniowej 12 ust. 1 ustawy z 28.07.1990 r (tekstjednolity Dz-U. z 1996 r. Nr 11. poz. 62 z pozniejszymi zmianami).

New York Consolidated Laws: Chapter 28 - Insurants Law, Section 1211.

Vaughan E., Risk Management. John Wiley & Sons, Inc. 1997, s. 219.

Collin P.H. Stownik Bankowosci i finansow//PH. Collin, K. Bartnicki/Peter Collin Publishing, Warszawa 2000. s. 249.

Rejda G. Principals of Risk Management and Insurance. Addison Wesley Longman. Inc.. 1998, s. 495.

Mehr R. Principles of insurance// Mehr, Robert Irwin, and Emerson Cammack / RD Irwin, 1972. - s. 527.

Encyklopedia zarzqdzania: podstawowe kategorie i terminy// Penc, Jozef / Wyzsza Szkota Studiow Miqdzynarodowych. - 2008[Електронний ресурс]. - Режим доступу: https://mfiles.pl/pl/index.php/Spotka_akcyjna Encyklopedia Zarzqdzania.

Encyclopedia of banking & finance / Munn, Glenn G., Ferdinand Lawrence Garcia, and Charles J. Woelfel. - St. James Press, 1991. - s. 533.

Farny Dieter Versicherungsbetriebslehre / Farny Dieter. - Verlag Versicherung- swirtsch., 2006. - s. 945.

Закон України “Про страхування” / Відомості Верховної Ради України (ВВР), 1996, N 18, ст. 78[Електронний ресурс]. - Режим доступу: http://zakon5.rada.gov. ua/laws/show/85/96-вр.

Rozporzqdzenie Ministra Finansow z dnia 22 grudnia 2015 r. w sprawie szczegotowego sposobu wyliczenia wysokosci marginesu wyptacalnosci oraz minimalnej wysokosci kapitatu gwarancyjnego /Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.

Директива 2009/138/ЄC Європейського Парламенту та Ради від 25листопада 2009 року про початок і ведення діяльності у сфері страхування і перестрахування (Платоспроможність II) / Офіційний вісник Європейського Союзу. - L 335/15. - 17.12.2009.

References

Raikher V. K. Obshchestvenno-istoricheskie tipy strakhovaniia [Socio-historical types of insurance]. Reprintnoe vosproizvedenye izdaniia 1947 goda - Reprint of the edition of 1947. Moscow, 1992, 282 p. [in Russian].

Marks K. Kapital. Krytyka politychnoi ekonomii: per. z nim.; za zah. red. D. Rabynovycha [Capital. Critique of Political Economy, translated from German; under the general editorship of D. Rabinovych]. Kyiv: Partvydav TsK KP(b)U, 1934, Volume 1, Book 1, 840 p. [in Ukrainian].

Raikher V. K. Obshchestvenno-istoricheskie tipy strakhovaniia [Socio-historical types of insurance]. Moscow - Leningrad: Izd-vo AN SSSR, 1947 [in Russian].

Zakon Ukrainy “Pro hospodarski tovarystva” [Law of Ukraine “On Economic Companies”]. Vidomosti Verkhovnoi Rady Ukrainy - Bulletin of Verkhovna rada of Ukraine, 1991, No. 49, p. 682, from http://zakon4.rada.gov.ua/laws/show/1576-12/print1435613520512830 [in Ukrainian].

Lazowski, Jan Teorja ubezpieczen: wyktady prof. Lazowskiego / oprac. przez Stuchaczow Szkoty Nauk Politycznych w Warszawie. - Warszawa. - 1927. - 160 s.

Lloyds Annual Report 2014. Lloyd’s of London, 2014 [in English].

Voblyi K. Osnovy ekonomii strakhovaniia [Basics of cost-effective insurance]. Moscow: Izd. tsentr “Ankyl”, 1995, 228 p. [in Russian].

Wspotczesne ubezpieczenia gospodarcze (pod red. Wandy Sutkowskiej); [aut.: Maciej Cycon et al]. Krakow: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, 2013, 225 p. [in Polish].

Navrotskyi S. A. Rozvytok tovarystv vzaiemnoho strakhuvannia v APK [Development of mutual insurance societies in AIC (agri-industrial complex)]. Visnyk Ternopilskoi akademii narodnoho hospodarstva -Bulletin of Ternopil Academy of National Economy, 2001, Issue 15, pp. 63-65 [in Ukrainian].

Munn G.G., Garcia F.L., Woelfel C.J. Encyclopedia of banking & finance. St. James Press, 1991, 533 p. [in English].

O dziatalnosci ubezpieczeniowej 12 ust. 1 ustawy z 28.07.1990 r (tekst jednolity Dz- U. z 1996 r., Nr. 11, poz. 62 z pozniejszymi zmianami) [in Polish].

New York Consolidated Laws: Chapter 28 - Insurants Law, Section 1211 [in English].

Vaughan E. Risk Management. John Wiley & Sons Inc., 1997, 219 p. [in English].

Collin P.H., Bartnicki K. Stownik bankowosci i finansow. Warszawa: Peter Collin Pub¬lishing, 2000, 249 p. [in Polish].

Rejda G. Principals of Risk Management and Insurance. Addison Wesley Longman Inc., 1998, 495 p. [in English].

Mehr R.I., Cammack E. Principles of insurance. RD Irwin, 1972, 527 p. [in English].

Penc J. Encyklopedia zarzqdzania: podstawowe kategorie i terminy. Wyzsza Szkota Studiow Mi^dzynarodowych, 2008, from https://mfiles.pl/pl/index.php/Spotka_akcyjna Encyklopedia Zarzqdzania [in Polish].

Munn G.G., Garcia F.L., Woelfel C.J. Encyclopedia of banking & finance. St. James Press, 1991, 533 p. [in English].

Farny D. Versicherungsbetriebslehre. Verlag Versicherungswirtsch, 2006, 945 p. [in German].

Zakon Ukrainy “Pro strakhuvannia” [Law of Ukraine “On Insurance”]. Vidomosti Verkhovnoi Rady Ukrainy - Bulletin of Verkhovna rada of Ukraine, 1996, No. 18, Article 78, from http://zakon5.rada.gov.ua/laws/show/85/96-vr [in Ukrainian].

Rozporzqdzenie Ministra Finansow z dnia 22 grudnia 2015 r. w sprawie szczegotowego sposobu wyliczenia wysokosci marginesu wyptacalnosci oraz minimalnej wysokosci kapitatu gwarancyjnego. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej [in Polish].

Dyrektyva 2009/138/EC Yevropeiskoho Parlamentu ta Rady vid 25 lystopada 2009 roku pro pochatok i vedennia diialnosti u sferi strakhuvannia i perestrakhuvannia (Platospromozhnist II) [Directive 2009/138/EC of the European Parliament and of the Council of 25 November 2009 on the taking-up and pursuit of the business of Insurance and Reinsurance (Solvency II)]. Ofitsiinyi visnyk Yevropeiskoho Soiuzu- Official jour¬nal of the European Union, L 335/2, 17.12.2009 [in Ukrainian].

Завантаження

Номер

Розділ

ФІНАНСИ І КРЕДИТ

Як цитувати

Клапків, Юрій. “РОЗВИТОК ОРГАНІЗАЦІЙНО-ПРАВОВОГО ТА ІДЕЙНОГО ФОРМУВАННЯ ІНСТИТУЦІЙ, ЩО НАДАЮТЬ СТРАХОВІ ПОСЛУГИ”. Вісник Економіки, no. 1, Sept. 2017, pp. 52-62, https://doi.org/10.35774/visnyk2017.01.052.

Схожі статті

1-10 з 184

Ви також можете розпочати розширений пошук схожих статей для цієї статті.